IPCC

Vorige maand (20 maart 2023) bracht het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) een samenvatting uit van de rapporten die de laatste jaren zijn uitgebracht, het zogenaamde syntheserapport. Geen nieuwe bevindingen dus, maar wel een hoogstnodige herhaling van de alarmerende boodschappen die de wetenschap eerder heeft afgegeven, maar die door de politiek niet zijn opgepakt.

Ik denk dat het bij uitstek een wetenschappelijke houding is om begrip te hebben voor de ongelooflijke dilemma’s waar de besluitvorming mee te kampen heeft. Als emissiereductie eenvoudig was zou het niet zo moeilijk zijn. Ook zonder kwade wil of opzettelijke obstructie zijn er nog veel obstakels te overwinnen.

De nieuwe EU Klimaatadaptatie Strategie en de Europese Klimaatwet bieden de basis voor de ambitie en samenhang voor klimaatadaptatie. De wet verplicht de EU en haar lidstaten om stelselmatig het adaptieve vermogen te laten toenemen, veerkracht te versterken en kwetsbaarheid voor klimaatverandering te verminderen. De EU-instituties en de lidstaten dienen te zorgen voor coherentie in het adaptatiebeleid, elkaar wederzijds te ondersteunen en adaptatie te mainstreamen in alle beleidsvelden. De Commissie dient voor 30 september 2023 (en elke vijf jaar daarna) te rapporteren of de voorgenomen maatregelen in lijn zijn met de gevraagde vooruitgang. Met de nieuwe EU Klimaatadaptatie-strategie heeft de Commissie aangegeven langs welke weg en met welke oplossingen zij deze vooruitgang werkelijkheid wil laten worden.

Bij alle discussies over klimaatverandering is het een heel goed idee om klimaatadaptatie, het voorkomen van en de aanpassing aan klimaatverandering, van verschillende kanten te belichten in dit VN Forum dossier. Bij de discussies over klimaatverandering, internationaal en nationaal, heb ook ik me tijdens mijn ministerschap en daarna primair ingezet om de reductie van de uitstoot van broeikasgassen, dus mitigatie, op de kaart te zetten. In de eerste internationale klimaatconferentie op ministersniveau in november 1989 in Noordwijk was het ons bijna gelukt afspraken te maken over die reductie.

Er is veel werk aan de winkel. Basisdoel uit het Parijsakkoord van 2015 (ondertekend door 195 landen) is  beperking van temperatuurstijging tot 1,5 graad, maar ieder geval niet meer dan 2 graden. Dit vergt halvering van de CO2-uitstoot in 2030. De EU zet een flink tandje bij met het Fit for 55 pakket (55% CO2-reductie ten opzichte van 1990). Maar, er zit weerstand bij grote spelers zoals China, India en Brazilië. Ondertussen is daarom  dringend actie nodig. De IPCC-rapporten van dit jaar stemmen somber: we stevenen af op 3,2 graden opwarming in 2100.