Foto: Izziël Latour
75 Jaar VN-Vredeshandhaving (1948-2023) &
20 Jaar Internationale Dag van de VN-Vredeshandhaver (2003-2023)
HERDENKING en EERBETOON
“In the Service of Peace – 75 Years of United Nations Peacekeeping”
26 mei 2023, 15:00 – 17:00 uur, Malieveld Den Haag
Excellenties, dames, heren,
Namens de gemeente Den Haag wil ik alle veteranen van VN-vredeshandhavingsmissies bedanken voor hun inzet en hun offers de afgelopen 75 jaar. In de eerste plaats de 4200 ‘blauwhelmen’ die sinds 1948 het leven hebben gelaten onder UN-vlag. Daarnaast bedank ik eenieder die heeft gediend, maar hier vandaag niet fysiek aanwezig kan zijn. En tot slot noem ik alle vredeshandhavers in de 12 huidige VN-vredesmissies.
De meer dan 70 vredesmissies van de Verenigde Naties hebben zich grotendeels in verre oorden afgespeeld. Toch voelen wij ons hier in Den Haag, de tweede VN-stad van de wereld, nauw verbonden met deze vredesstrijders. Omdat we een internationale stad zijn die thuis is in de wereld. Omdat Den Haag met inwoners uit alle windstreken een thuis is voor de wereld.
Den Haag zal altijd trouw zijn aan haar eigen wapenschild en steun uitspreken voor vrede en recht. Het Internationaal Recht staat voor geweldloze beslechting van conflicten, maar ook voor sanctionering en berechting bij oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Geen misdadiger mag zich ooit onkwetsbaar weten. Niemand staat boven de wet.
De geschiedenis van Den Haag als VN-stad en de evolutie van peacekeeping missies, begonnen ongeveer tegelijkertijd. Aan het einde van de tweede wereldoorlog. Het internationaal gerechtshof in ons prachtige Vredespaleis – het hoogste juridische orgaan van de VN – werd in 1945 opgericht. Een paar jaar later werd de eerste vredesmissie ingezet tijdens de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948.
Het mandaat voor elk internationaal hof, tribunaal of missie verschilt. Toch hadden zij in de afgelopen decennia steeds een gemene deler: het streven naar vrede en gerechtigheid. Dat zal ook in de toekomst zo zijn. Internationale rechtbanken en vredesmissies zullen ook de komende decennia hard nodig blijven. De oorlog die nu woedt in Europa maakt dat nog eens hardhandig duidelijk.
Ik ben er als bestuurder van de stad Den Haag trots op dat Oekraïense openbaar aanklagers vanuit onze stad hun werk kunnen doen. Dat het nieuwe Schaderegister vanuit hier de feiten rond vernieling en oorlogsmisdaden kan verzamelen die in een toekomstige rechtsgang nodig zullen zijn. Laten we dezelfde betrokkenheid blijven tonen bij de slachtoffers van alle andere conflicten wereldwijd.
VN-Vredeshandhaving alleen zal er niet in slagen de noodzakelijke voorwaarden te scheppen om conflicten te beëindigen. Om duurzame politieke oplossingen te verzekeren. Haar partnerschappen met lidstaten, maatschappelijke initiatieven, niet-gouvernementele organisaties en andere partijen zijn van fundamenteel belang. Den Haag beschikt over een enorm ‘ecosysteem’ waarin al deze instellingen, organisaties en bedrijven elkaar dagelijks vinden in het werk voor vrede en recht.
Als stad blijven wij ook ons steentje bijdragen aan vrede en recht in een bredere context. Aan het vinden van wegen naar een rechtvaardige en duurzame wereld. Wij zijn als ‘SDG-stad’ trots op het feit dat we honderden organisaties huisvesten die zich dagelijks inzetten om de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties te behalen. In het bijzonder doel 16, het bevorderen van vrede, recht en sterke publieke diensten.
Onze infrastructuur op het gebied van vrede, recht en veiligheid, maar ook onze instellingen en initiatieven rond duurzaamheid en rechtvaardigheid, zullen we blijven koesteren en stimuleren.
Opdat meer wereldburgers zullen genieten van de vrijheden die we op veel plekken – zoals hier in Den Haag – zo lang als vanzelfsprekend hebben ervaren.
Aan allen die zich in het verleden, heden en in de toekomst inzetten voor vredesbevordering: Weet dat u deze stad altijd aan uw zijde zult hebben.
Dank u wel.
Robert van Asten, Loco-burgemeester van Den Haag en Wethouder Europa, Strategie, Internationale Zone en Resilience.