Samen staan we sterk: transformatieve partnerschappen voor duurzame ontwikkeling
ROSALIE DE BRUIJN (YOUNG PROFESSIONAL)
SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOAL 17:
Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling
https://unric.org/nl/sdg-17
Om in 2030 alle Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) te behalen is samenwerking binnen de Dutch Diamond cruciaal. Deze bestaat uit bedrijven, (lokale) overheden, kennisinstellingen, NGO’s en de financiële sector. Het gaat bij de samenwerking vooral om kennisoverdracht, handel, data, technologie, beleidscoherentie en financiële stromen. SDG 17, Strengthen the means of implementation and revitalize the global partnership for sustainable development, is de lijm tussen alle doelen en een voorwaarde voor succes in het behalen van alle doelen. Partnership is immers de essentiële verbindende vijfde ‘P’ voor duurzame ontwikkeling. Enkel wanneer de partnerschappen tussen de verschillende partijen op de juiste manier worden vormgegeven, kan effectief worden bijgedragen aan het bereiken van de overige vier P’s (People, Prosperity, Peace en Planet). Nederland staat bekend om zijn internationale samenwerking. Betekent dit dat we SDG 17 al ruimschoots hebben behaald? Of is er juist nog werk aan de winkel?
Photo Credits: Asian Development Bank
De Nationale Agenda
Op 4 november presenteerde het CBS haar rapport ‘Meten van SDG’s: een eerste beeld voor Nederland’. Hierin wordt duidelijk aangegeven hoe Nederland scoort op het gebied van de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen. Het eerste beeld dat naar voren komt is dat Nederland het op veel terreinen goed doet vergeleken met haar buurlanden, maar dat er ook een aantal zorgpunten zijn.
Financiële stromen
Wanneer we inzoomen op doel 17 zien we dat de Nederlandse bijdrage aan officiële ontwikkelingshulp (ODA), internationaal gezien vrij hoog is (0,64 procent van het bbp in 2014), maar al jaren afneemt (0,84 procent in 2000). Het gemiddelde van alle OESO-landen bedraagt 0,36 procent. Nederland scoort dus relatief goed, maar behaalt de doelstelling van de VN niet om 0,7 procent van het bbp te besteden aan ontwikkelingshulp. Wanneer we kijken naar private financiële stromen, zien we dat Nederland, met 1,5 procent van het bbp, het beste jongetje van de klas is vergeleken met de andere EU-landen. Ook zien we dat remittances sterk toenemen: van 0,76 procent in 2000 naar 1,11 procent in 2014.
Eerlijke handel
Een ander belangrijk subdoel is het promoten van een universeel, open, rechtvaardig en multilateraal handelssysteem. Een cruciaal onderdeel hiervan is het bevorderen van de capaciteit van ontwikkelingslanden om hun export en markttoegang te verbeteren, wat vervolgens weer leidt tot betere internationale samenwerking. Uit het CBS-rapport komt naar voren dat de Nederlandse import uit ontwikkelingslanden is toegenomen en internationaal gezien vrij hoog is. Hoewel dit in eerste instantie een goed teken is en kan leiden tot het stimuleren van meer werkgelegenheid in ontwikkelingslanden, zien we dat Nederland juist relatief veel grondstoffen importeert en veel minder hoogwaardige producten en halffabricaten. De winning van deze grondstoffen kan een aanslag zijn op de natuurlijke hulpbronnen van deze landen. Hier ligt dus een opgave voor Nederland.
Coherentie
Een ander belangrijk onderdeel van doel 17 is beleidscoherentie. Om ervoor te zorgen dat de ontwikkelingsdoelstellingen van de Nederlandse overheid en de Europese Unie niet worden tegengewerkt door ander beleid, is beleidscoherentie cruciaal. Zo ontvangen ontwikkelingslanden aan de ene kant officiële ontwikkelingshulp, terwijl ze aan de andere kant miljarden euro’s mislopen vanwege het fiscaal beleid van belasting(verdrag)paradijzen, zoals Nederland. Het is dus van belang om de impact van nieuw beleid op de Duurzame Ontwikkelingsdoelen te monitoren.
De sleutel tot succes
Om deze grote uitdagingen aan te pakken ligt de sleutel tot succes naar mijn idee bij transformatieve partnerschappen: samenwerkingsverbanden waarin maatschappelijke organisaties, bedrijven, overheden, kennisinstellingen en de financiële sector op gelijke voet werken aan gezamenlijke doelen. We moeten hier naartoe werken om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen te behalen, maar de overstap van de nu gangbare manier van samenwerken naar transformatieve partnerschappen is zeer groot. Op dit moment zijn de meeste partnerschappen namelijk nog transactioneel van aard: de verschillende partijen wisselen geld, kennis of diensten uit. Voor wat hoort wat. Deze manier van werken en denken is verankerd in de organisatiecultuur, bedrijfsvoering en verdienmodellen van zowel bedrijven als maatschappelijke organisaties en dus niet van de ene op de andere dag te veranderen. De uitdaging ligt op vele vlakken, maar we zien in Nederland toch al een aantal mooie samenwerkingsverbanden ontstaan die veel meer weg hebben van transformatieve partnerschappen.
Partnerschappen
Om een voorbeeld te geven: Philips, UNICEF, Worldvision, Save, Hospitainer en Bioneedle hebben de handen ineen geslagen om de toegankelijkheid en kwaliteit van basisgezondheidszorg voor de meest kwetsbare mensen in Afrika te verbeteren. Samen werken ze aan het opzetten van Community Life Centres, die alle facetten van de gezondheidsvoorzieningen bevatten. Dit is een mooi voorbeeld van hoe het kan: een goed doordachte strategie ontwikkelen, leiderschap tonen en samen aan de slag met concrete en meetbare doelstellingen.
SDG Charter
Vanuit mijn werk voor het SDG Charter zie ik de enorme potentie van partnerschappen. En gelukkig zijn er met mij nog vele anderen die er zo over denken. Zo hebben inmiddels 80 bedrijven, NGO’s, kennisinstellingen en banken het Charter ondertekend. Daarmee geven ze aan in een partnerschap te willen werken aan het implementeren van de doelen. Mijn plan voor Nederland is om deze wil en dit potentieel te benutten door een omgeving te creëren waar al deze partijen elkaar kunnen ontmoeten, van elkaar kunnen leren, met elkaar kunnen experimenteren, en met elkaar kunnen toewerken naar gezamenlijke acties om de doelen te behalen. De Duurzame Ontwikkelingsdoelen zien we als gids en als kansenagenda. Samen brengen we de SDG’s dichterbij. Doe je mee?
Human Geography MSc, Universiteit van Amsterdam
Advanced Master International Development, Radboud Universiteit Nijmegen
Projectmanager SDG Charter Foundation
Owner Sustainable Connections
Boardmember of the Wildconnectors
Member of the Young Club of Rome