Een geschenk aan de Werelden
Door Peter Schmid
Erdősmecske is een klein dorp ten Oosten van de universiteitsstad Pecs, ook wel bekend onder de naam Fünfkirchen in het Zuid-West-Hongaarse Komitat Baranya. De auteur bemachtigde een stuk land net aan het begin van het dorpje, om daar in rust te wonen en te werken. Aan het einde van het langwerpige stuk grond, kort na het bord met de naam van het dorp, werd een plaats van circa 21 meter zijlengte voor de aanleg van een tuinlabyrint bestemd.
Labyrinten hebben al een zeer lange traditie. Men vond ze in verschillende vormen en maten op vrijwel alle continenten en in de meeste culturen. Aan de kusten van de Noorse landen bijvoorbeeld, zijn talloze steenlabyrinten te vinden. In die tijd bekend onder de naam Barok, werden bijzonder veel labyrinten in tuinen aangelegd. Het mogelijk meest bekende labyrint bevindt zich op de vloer aan de kathedraal van Chartres. Het verhaal gaat dat mensen vroeger langs de lijnen van het labyrint dansten. De betekenis van het labyrint, in tegenstelling tot een dwaaltuin waarin je de weg volledig kwijt kunt raken, is dat de min of meer ingewikkelde weg in een
labyrint wel tot een doel lijdt.
Deze recente voorgeschiedenis brengt ons op de campus van de Technische Universiteit Eindhoven waar gedurende een lange tijd een wilgenlabyrint groeide, de structuur van Chartres volgend. Daar was de bedoeling enerzijds ruimtebeleving en anderzijds houtproductie mogelijk te maken. Het labyrint trok veel bezoekers, en de geoogste wilgen werden in leembouw-Experimenten toegepast. Dit gebeurde tegen het einde van de afgelopen eeuw in het kader van het buiten-laboratorium van de op Duurzaamheid georiënteerde leerstoel van de auteur. Tevens was dit labyrint, dat internationale waardering oogstte, een aanzet voor een Vredestuin.
Het Hongaarse VredesTuinLabyrint rust dus op enige ervaring. In samenwerking met zijn echtgenote Gabriella wordt door de auteur sinds kort aan de realisatie van het VredesTuinLabyrint van Erdősmecske gewerkt. Er was tot nu toe geen enkel soortgelijke labyrint-structuur in de geschiedenis te vinden. Wel bestaat het voornemen om bij het VredesPad Eindhoven in Meerlandpark nabij Eindhoven AirPort een ecologische kruidentuin in een soortgelijke structuur aan te planten.
Onder het devies ‘Ontmoeting van Werelden’ gaat dit VredesTuinLabyrint binnen kort voor publiek toegankelijk gemaakt worden. Iepen of olmen vormen de structuur van het labyrint. Aan de vier hoeken zijn linden geplant. De iepen echter groeien uitermate langzaam aangezien de grond eerder jarenlang door speciale kunstmest als het ware vergiftigt werd.
De weg door dit labyrint symboliseert de weg van het leven, die verschillende zelfs elkaar tegenlopende richtingen nemen kan of tenminste nogal wat uiteenlopende mogelijkheden biedt voordat de ‘pelgrim’ de centrale plaats van verenging en vrede kan bereiken. Deze centrale ruimte nodigt de bezoeker uit voor contemplatie of meditatie. Dit is ook een plaats voor het oplossen van controverses tussen mensen. Harmonieuze muziek of gezang is hier niet verboden, maar rust en harmonie dient in ieder geval voorop te staan.
Dit VredesTuinLabyrint is een geschenk aan de plaats en het land. En zoals de Verenigde Naties een aan de wereld en aan de kosmos.